Column: Kabinetsplannen

Je kunt altijd discussiëren over het nut en noodzaak van bezuinigingen, al is onderwijs in algemene zin natuurlijk een verstandige uitgavenpost voor overheden. Het betaalt zich immers terug in een bevolking die – gemiddeld - meer kan verdienen, gezonder en gelukkiger is. Maar als er toch bezuinigd moet worden is het op zich niet onlogisch dat óók het onderwijs eraan moet geloven.

Waar ik echter geen voorstander van ben is overheidsbeleid baseren op rancune. En dat lijkt hier toch wel heel erg het geval. Volgens de woordvoerder van de PVV vormen alle bezuinigingen een mooie oplossing voor ‘de activistische woke cultuur in de collegezalen en onderwijsinstellingen’. Tja.

Linkse indoctrinatie

Ik moet bekennen dat ik moeite heb om die activistische woke-cultuur om mij heen te herkennen. Toegegeven, ik heb slechts op een beperkt aantal academies zicht, dus het kan best zijn dat linkse indoctrinatie hoogtij viert bij onze opleidingen elektrotechniek, fysiotherapie of forensisch onderzoek, maar over het algemeen meen ik dat het onderwijs vrij neutraal gegeven werd.

Het is natuurlijk wél zo dat wij in ons onderwijs sturen op kwaliteit van bewijsvoering, op goed gestructureerde argumenten, op het belang van betrouwbare bronnen en het deugdelijk onderbouwen van uitspraken. In dat licht kan ik me voorstellen dat voor sommige partijen het hoger onderwijs als een acute bedreiging voelt. Als je leunt op angst, onwetendheid en het verspreiden van nepnieuws voor je politieke succes, is daadwerkelijke kennis een geduchte vijand. Logisch dat je de verspreiders daarvan een kopje kleiner wil maken.

En studenten moeten natuurlijk zo weinig mogelijk tijd doorbrengen in die tempels van kritische reflectie en onderbouwde argumentatie. Vandaar de langstudeerboete maar weer eens uit de kast gehaald. Dat zal die woke studenten leren met hun moderne functiebeperkingen en persoonlijke omstandigheden.  

Het is al een ouder plan, dat eerder nooit is uitgevoerd, onder andere omdat niemand wist wat je met deeltijdstudenten - die vanzelfsprekend langer over hun studie doen - aan moest. Dat weet nog steeds niemand. Het lijkt er niet toe te doen, zoals bij wel meer kabinetsplannen de realiteit niet als een relevante factor wordt gezien.

Dom, maar ook laf

Inmiddels is ook de suggestie gedaan dat deze boete niet centraal moet worden opgelegd, maar dat dat via hogescholen en universiteiten moet. Dan zijn zíj de boeman, die studenten moeten straffen, en ontspringen Geert, Caroline, Dylan en Pieter mooi de dans. Een serieuze coalitie staat voor zijn eigen beleid - ook als het slecht en impopulair is - en probeert zich niet te verbergen achter onderwijsinstellingen. Dit soort keuzes zijn niet alleen dom, maar ook laf.

Wat te doen? Natuurlijk is het lobbycircuit van de onderwijsinstellingen al begonnen en beginnen de eerste actiegroepen zich al te roeren. Maar ik werk voor een communicatieopleiding en ik vind het daarom verstandig om te starten met een goed frame. Die langstudeerboete bijvoorbeeld, die kan net zo goed de Wilders-belasting, de Van der Plas-tax, de Yesilgöz-heffing of de Omtzigt-accijns heten. Hoeven we er alleen maar achter te komen van wie nu eigenlijk de suggestie kwam.

Het kabinet zou er goed aan doen nog eens na te denken over deze bezuinigingen. Intensief en kritisch.