Deventer studieverenigingen voelden zich ‘beetje tweederangs’ en braken met KOSS, dat terugkijkt op woelige jaren met belastingkwestie

Hoewel KOSS dus al langere tijd moeite heeft voldoende bestuursleden te vinden, slaagde de vereniging er in Enschede nog wel in met succes activiteiten te organiseren. Denk aan een bruisend HBO-gala. De sociëteiten De Generaal/De Admiraal vormen voor veel Enschedese studieverenigingen bovendien nog altijd het kloppend hart van hun activiteitenleven.

Maar eigenlijk had KOSS de laatste jaren voor zijn vereniging weinig meerwaarde, zegt Tom Janssen. Hij is net voorzitter af van D.A.S., de studievereniging van de opleiding Archeologie in Deventer.

In Deventer werd volgens hem maar weinig georganiseerd. Een door KOSS-gerunde soos is er niet, en bij het ene evenement dat volgens hem wel doorging, kwamen er zo’n 80 studenten opdagen. “Maar als we alleen iets met ons eigen vereniging doen, dan halen we dat aantal ook zo.” Hij voegt toe: “Deventer voelde een beetje als tweederangs.”

Dus besloten de drie studieverenigingen ADA (academie ACT), LABor (Academie LED) en D.A.S. om KOSS te verlaten. Hoewel Janssen benadrukt alleen voor zijn eigen club te spreken, geeft hij aan dat de andere verenigingen dezelfde problemen ervoeren. Dus runnen de drie nu samen een feestcommissie. “Dat gaat tot nu toe heel goed.”

Hij zegt verder ‘zeker niks tegen KOSS te hebben’. “Dit is dus ook geen sneer naar hen. Maar ik vond dat dit deel van het verhaal ook verteld moest worden.”

Niels Kistemaker (net een paar dagen penningmeester af bij KOSS) en Djuna Lemmens (RvC-lid) zeggen het verhaal te herkennen. Want waar het zoeken van bestuursleden voor KOSS in Enschede de afgelopen jaren moeizaam ging, was dat in Deventer zo in het kwadraat. Kistemaker: “In Deventer hebben we al jaren enorme moeite om bestuursleden te vinden. We hadden ook minder een idee van wat er speelde. De fysieke afstand speelde daarbij ook een rol.”

De keuze van KOSS om zich voortaan vooral op Enschede te focussen, kwam mede voort uit de beslissing van deze drie studieverenigingen om KOSS te verlaten, zegt hij ook. “Die focus is gekomen nádat zij dat besluit namen. Jammer dat het voor hen dan niet meer via ons is, maar als dit dan op deze manier beter werkt is dat alleen maar mooi.”

Druppel die emmer deed overlopen
Volgens Janssen speelde ook nog iets anders een rol bij de beslissing van D.A.S. om KOSS te verlaten. “Het gebeuren rond Studystore was de druppel die de emmer deed overlopen.”

KOSS had in het verleden lange tijd een ook voor de studieverenigingen lucratieve sponsordeal met boekenleverancier Studystore. Van de studieverenigingen verkochte boeken ging een deel als opbrengsten terug naar KOSS en via KOSS naar de studieverenigingen. Ook konden studenten via die deal met korting lid worden van een studievereniging, waarbij Studystore een deel van de lidmaatschapskosten op zich nam. Aan die sponsordeal kwam een einde toen Studystore begin 2023 stopte.

Maar dat niet alleen: achteraf bleek dat er ook nog afgerekend moest worden met de belastingdienst. Studystore betaalde naar eigen zeggen jarenlang BTW over het sponsorbedrag, terwijl KOSS geen ondernemer is voor de BTW. Dus lag er nog een naheffing over het sponsorbedrag.

Lemmens en Kistemaker zeggen zelf geen uitspraken te kunnen doen over de hoogte van dat bedrag, wegens contractafspraken met Studystore, en omdat een bedrag eventueel te herleiden is naar omzetcijfers van Studystore. Uit meerdere bronnen in het bezit van SaxNow blijkt dat het gaat om iets meer dan 50.000 euro.

Volgens Lemmens is de kwestie rond Studystore inmiddels een kwestie tussen KOSS en de belastingdienst. “We zijn nog in afwachting van wat daar uitkomt.”

Via Saxion heeft KOSS externe expertise ingeschakeld, zegt ze. Het voortbestaan van KOSS hangt volgens haar niet aan een zijden draadje, en de leden (studieverenigingen) hoeven niet op te draaien voor het bedrag. “We hebben een bedrag gereserveerd.” Kistemaker: “Het voorwerk is zo uitvoerig geweest, dat als de hamer valt, het bedrag eventueel klaarligt.”

Wat wel steekt bij KOSS: ze hadden graag ook aan tafel gezeten met de nieuwe leverancier van studieboeken en gezien dat dit onderdeel was geweest van de onderhandelingen. Dat gebeurde nu niet.

Toekomst
Onlangs was er een ‘strategische sessie’ met vertegenwoordiging van Saxion en vanuit KOSS. Daarin werd bekeken wat beide partijen belangrijk vinden bij elkaar. Daaruit bleek dat beide partijen het netwerkaspect van KOSS belangrijk vinden. Ook de soos werd als erg belangrijk geïdentificeerd, net als het studentenklimaat.

Een belangrijke vraag voor de toekomst: hoe voorkomt KOSS dat volgend jaar opnieuw een ondergang dreigt, door te weinig bestuursleden? Lemmens: “Met die vraag zijn we al wel bezig, al is het zoeken naar wat een goede manier is.” Werken aan de bekendheid is er daar misschien een van, geeft ze aan. “En wat helpt: vroeger waren bestuursleden van KOSS altijd lid van een studieverenigingen. Dat hoeft niet meer. Daar is Niels een goed voorbeeld van.”

Uiteindelijk is het volgens de twee aan het nieuwe bestuur om de werving voor nieuwe bestuursleden in hun beleidsplan op te nemen. De nieuwe opzet van KOSS helpt er misschien ook bij, denken ze. Daarin runnen vier bestuursleden samen De Generaal en De Admiraal, terwijl dat voorheen een eenmansklus was. Kistemaker: “Ik denk dat daar een kans ligt, om die grote klus nog beter in te vullen.”

De langstudeerboete vormt dan weer een belangrijke bedreiging. Voor studieverenigingen in het algemeen, maar net zo goed voor KOSS. “Dat krijgen we ook terug van bestuurskandidaten, dat ze vrezen voor de langstudeerboete, mochten ze voor een bestuursjaar kiezen.” Ook een drempel: de vergoeding voor bestuurders ligt lager dan het wettelijk collegegeld. “Ook een hobbel die we vaker horen.”

Toch kan wie wel voor een bestuursjaar kiest, daar heel veel van leren, zeggen beiden. “Maar je moet het er dus wel voor over hebben.”