Column: Rendementsdenken

Maar simpele cijfers zonder context zeggen lang niet alles. Een voorbeeld: de doorstroomcijfers vanuit het eerste jaar van onze opleiding Technische Natuurkunde zijn 57 procent, die van Commerciële Economie respectievelijk 81 procent (Deventer) 75 procent (Enschede). Een enorm verschil in rendement. Maakt dit CE daarmee de betere opleiding?

Natuurlijk niet. Sterker nog, Technische Natuurkunde is volgens de Keuzegids Hoger Onderwijs én tijdschrift EW één van weinige topopleidingen binnen Saxion. Alleen, Technische Natuurkunde is ook een behoorlijk moeilijke, en behoorlijk specifieke opleiding. Dus natuurlijk is de uitval daar hoger. Maar als je zonder die context alleen naar de cijfers kijkt, lijken het prutsers.

Gure bezuinigingen

Maar, ik moet bekennen, in deze gure bezuinigingstijden denk ik dat we wel wat meer rendementsdenken kunnen gebruiken, maar vooral gericht op onze eigen interne processen. Saxion lijkt namelijk behoorlijk op institutionele veranderingen te sturen, en veel minder op streefcijfers die gericht zijn op onze core business, onderwijs (en vooruit, onderzoek).

U wilt voorbeelden? Ik geef ze. De afgelopen maanden is een voorstel gelanceerd om over te gaan naar zogenaamde switchminoren, een voorstel waarbij studenten die in het eerste jaar uitvallen hun wél behaalde punten zouden kunnen inzetten bij een andere Saxion-opleiding als minorruimte, om zo studievertraging te beperken. Daar kun je van alles van vinden, en dat vinden academies ook, waardoor het voorstel al een aantal keer behoorlijk is aangepast.

Maar wat in elke versie blééf is het punt dat elke academie een heuse switchminorcoördinator moest aanstellen. Een prettig, gemakkelijk streven om af te vinken. Maar ik zag nergens cijfers over hoeveel studenten we eigenlijk die switchminoren willen laten volgen of zelfs voor hoeveel studenten dit nu eigenlijk speelt, terwijl me dat toch relevante informatie lijkt.

Of neem ons Green Office. Dat vol enthousiasme docenten en studenten werft als green ambassadors. En het werkt! Ik heb verschillende collega’s die de titel mogen dragen, al gaan sommigen nog steeds met de auto naar hun werk en hebben ze in hun la een rol papieren bekertjes omdat dat toch gemakkelijk is bij de koffieautomaat.

Afvinken

Maar het CvB kan weer iets afvinken, waardoor het ministerie kan afvinken, en ergens bovenaan de keten zal de Secretaris-Generaal van de VN tevreden zuchten dat er duizenden groene ambassadeurs bezig zijn met de SDG’s. Ondertussen is daarmee geen milligram minder Co2 uitgestoten.

Of het Smart Solutions Semester, dat de vlucht naar voren heeft genomen door over te gaan op zogenaamde learning communities, een begrip dat zo vaag is dat er wetenschappelijke artikelen zijn geschreven over hoe moeilijk de term te definiëren is. Iets een learning community noemen is gemakkelijk. Veel lastiger is om te benoemen wat je eigenlijk wil dat de output is van die learning community.

Ik noem maar iets, een hogere studententevredenheid bijvoorbeeld. Maar zonder duidelijke doelstelling wordt de vorm zelf het doel, en dan ben je tegelijkertijd automatisch succesvol, en heb je niets bereikt.

Kortom, laat Saxion wat meer aan rendementsdenken doen en onze eigen bedrijfsvoering meer afrekenbaar maken. Wie dat moet uitvoeren? Gelukkig heeft Saxion net opgelegd dat er hogeschoolbreed opleidingsmanagers worden ingevoerd.

Hebben ze gelijk wat te doen.