Het laatste jaar van de studentenpastor: “Weevers wilde geen zieltjes winnen”

Hij weet het nog goed. Al gaat hij geen namen noemen, want: ‘ze’ loopt hier nog steeds rond. “Op mijn eerste dag kwam er een medewerker naar me toe. Die zei: als je maar niet denkt dat ik met jou ga samenwerken. En daar was ook geen gesprek over mogelijk”.

Arent Weevers is inmiddels al 27 jaar twintig uur in de week als studentenpredikant op Saxion. De Lebuinuskerk in Deventer en PKN Nederland betalen zijn salaris. Weevers is ook dominee in zijn woonplaats Hengelo en videokunstenaar. Volgend jaar gaat hij (66) met pensioen, al is dat nog niet aan hem af te zien. “Maar dat wilde ik niet doen zonder iets achter te laten”, zegt hij over de podcast die hij met studenten maakte.  

En, ja, hij kreeg als studentenpastor dus echt wel eens met weerstand te maken op Saxion, van mensen die niet op een kerk of god zaten te wachten. Al komt die weerstand meestal niet van studenten, zegt Weevers. “Die hebben vaak nog geen kerkelijke bagage, niet zo’n gevuld godsbeeld, minder last van kwetsuren door de kerk. Ouders denken eerder dat ik zieltjes wil winnen. Maar je kunt alles zeggen van Arent Weevers, maar niet dat hij zieltjes wilde winnen.”

Waarom ben je studentenpastor geworden?
“Voordat ik dit deed zat ik het maatschappelijk werk. Bij de Raad voor de Kinderbescherming begeleidde ik de zwaarste gevallen. Jonge kinderen die in de gevangenis zaten bijvoorbeeld. Maar na vijf gesprekken moesten die weer terug naar de vrijwillige hulpverlening. Dat voelde voor mij als verraad aan iemand die mij net is gaan vertrouwen. Dan moest ik ze weer terugsturen. Dit gaat niet gebeuren, dacht ik toen.

Mijn enige motivatie om theologie te studeren was dat ik er voor studenten wilde zijn als ze met hun ziel onder de arm lopen. Ik wil ze helpen om weer bezield te raken, dat ze weer ontdekken waarvoor ze leven. Contact maken met het vuurtje van het leven. Nieuwsgierigheid te vinden, verwondering.”

Hoe komen studenten eigenlijk bij jou?
“Via de studentenpsycholoog, die ze doorverwijst, via studieloopbaanbegeleiders, direct, of via de minor Spirit! die ik heb opgezet.”

Komt God dan wel eens ter sprake?
Nee. Soms. Er zijn natuurlijk studenten die zelf over God beginnen. En ergens denk ik dat ik God altijd ter sprake breng. Maar niet als een geloofsvoorstelling, maar meer vanuit een ervaring.”

Je kwam bij ons binnen omdat je met studenten een podcast hebt gemaakt over rouw. Waarom heb je die gemaakt?
“Omdat ik al jaren studenten begeleid met rouw en verdriet heb ik een enorme expertise opgebouwd. Ik wilde dus ook iets achterlaten. Er moest iets voorhanden zijn. Maar ik wilde vooral aan studenten die rouwen laten zien: je staat er niet alleen voor. Als je bijvoorbeeld net je vader verliest, omschrijven studenten dat vaak alsof er een glazen stolp over ze heen gezet wordt. Ik zie het zelf alsof je in een diepe grot wordt gedonderd. Daar is het donker, koud en heel eenzaam. Dan is het fijn als je hoort: ik heb hier ook mee te maken gehad.

Als je vader of bijvoorbeeld vriend overlijdt, dan zijn die emoties vaak zo heftig, dat ze worden geblokt. Het klapt naar binnen. Studenten willen dan vooral niet denken aan die overleden vader of vriend. Praten kan dan helpen om die emoties weer los te laten komen. Dat klinkt makkelijk, maar het is heel moeilijk.

Vanuit de student is het belangrijk om weer verbinding te maken met bijvoorbeeld die overleden vader. Na de dood is er ook nog een relatie.”

Heb je genoeg gedaan in die 27 jaar?
“Ik houd geen score bij. Maar de studenten die ik begeleid laat ik pas gaan als ik het idee heb dat ze voldoende in huis hebben om verder te gaan. Dat ze een kring om zich heen hebben ook, waarin ze kunnen praten.”

Heb je studenten veranderd?
“Dat zou je ze zelf moeten vragen. In de training ‘Spirit, de weg naar bezieling’ zoek ik met ze naar verwondering, naar nieuwsgierigheid. Ik vind namelijk dat Saxion, en ook andere onderwijsinstellingen, wel veel doen aan kennis en kunnen, maar de vorming, bildung, die loopt wel eens achter. In die minor en de training gaan we op zoek naar vragen als: waar verwonder je je over? Wanneer voelde je echt vertrouwen, voelde je je opgetild? Wanneer voelde je van iets: dat is groter dan ik zelf kan bedenken? Dan kom je op het spoor van God.”

Was het moeilijk om studenten voor die minor te interesseren?
“Nee. Die loopt als een tierelier. Terwijl ik in eerste instantie hard moest werken om hem tot stand te brengen: men dacht dat er onvoldoende animo voor zou zijn, en dat er dus verlies op geleden zou worden. Ik heb zelfs de toenmalige voorzitter van het CvB weten te overtuigen voor een academie een potje geld beschikbaar te stellen. Nu is de minor elke keer binnen een mum vol.”

Rouwen studenten nu anders dan 27 jaar geleden?
“Nee. Ik denk het niet. Ik moet het wel altijd met ze hebben over de invloed van social media, want die zorgen voor heel veel ruis. Bij vrouwen nog meer dan bij mannen, denk ik. Maar de blokkade, de pijn en eenzaamheid; die zijn nog net zo groot als 27 jaar geleden. De drempel om hulp te zoeken is dat ook. Wat helpt: uitzendingen op televisie. En een podcast ook. Om het makkelijker te maken het gesprek aan te gaan. En te zien: ik kan gewoon verdrietig zijn.”

Is dat het moeilijkst, het verdriet voelen?
“Dat is heel ingewikkeld. Want de eerste neiging is: het leven moet doorgaan. Terwijl het juist helpt om verdrietig te zijn. Je hoeft niet bang te zijn de controle te verliezen, want ben je die toch al niet kwijt? Uiteindelijk moet je de gedachte toelaten dat je als mens diep kwetsbaar bent. Het klinkt paradoxaal, maar als je dat durft, dan komt er iets ongelofelijk krachtigs los. Voor mij is dat een van de belangrijkste sleutels van het leven. Als je niet kwetsbaar durft te zijn, ontneem je jezelf bijvoorbeeld ook de kans iets te voelen wat je nog niet kent.”

Komt er een opvolger voor Arent Weevers?
“De Lebuinuskerk gaat nadenken over op welke manier ze verder gaan. En ik ben bezig met een lijvig document, waarin ik alles op een rijtje zet. Echt een stevig document, waarmee ze verder kunnen. Nu heb ik tijd om dat te maken: normaliter gaan de studenten voor. En Saxion heeft nu voor één dag in de week geestelijke verzorging vrijgemaakt met de intentie om die uren later uit te breiden. Fantastisch.”