Mark Spanjer in Opgevallen: “Lesgeven is een optreden voor mij”

Tom Janssen, voorzitter van Deventer Archeologie Studentenvereniging, geniet erg van alle verhalen die Mark tijdens zijn lessen deelt. Tom: “Archeologie is een erg vertellend vak, en dat kan Mark heel goed. Hij is erg betrokken, hij heeft ook eens een lezing gegeven bij onze studievereniging. Het enige nadeel is dat hij erg lang van stof is, als hij eenmaal begint te praten dan houdt hij niet meer op…”

Waarom denkt u dat u bent opgevallen?
“Ik ben een grote man met grijs haar en een harde stem. Ik ben nou eenmaal erg aanwezig. Ook denk ik dat we gewend zijn om direct naar mannen te kijken bij dit soort zaken. Oneerlijk is een groot woord, maar er zijn veel goede en gedegen docenten die ook betrokken zijn maar het misschien net wat zakelijker doen dan ik. Het is mooi om in het zonnetje gezet te worden, maar ik doe het allemaal samen met een team.

Verder denk ik dat het komt door de manier waarop ik verhalen vertel. Lesgeven is een optreden voor mij. Mijn verhaal is niet lineair. Ik heb omwegen, halve cirkels, spontane uitstapjes, of ik stop halverwege. Dit allemaal om het spannend te maken, om ze bij de les te houden. Dit wordt over het algemeen goed ontvangen. Maar het is niet voor iedereen de makkelijkste vorm, ik merk ook wel eens dat sommige studenten behoefte hebben aan een strak en gestructureerd verhaal.”

Al bijna zestien jaar werkt u op Saxion, bevalt het nog steeds?
“Ja! Er is nog steeds genoeg afwisseling. Het verwondert me dat elke klas weer een eigen cultuur heeft. Wat bij de ene klas wel werkt, komt bij de andere klas helemaal niet over. Soms vind ik het beangstigend dat er al zoveel jaar voorbij is, maar meestal vind ik het wel prima. Ik denk dat ik hier wel mijn tijd kan volmaken tot mijn pensioen, maar wie weet. Je belangstelling wisselt en het zou zomaar kunnen dat er iets anders langskomt en ik denk: op deze boot moet ik stappen.”

Wat is er zo leuk aan docent zijn?
“Ik ben een verhalenverteller, en het is redelijk beroerd om dan geen publiek te hebben. Dus: de mensen. Mensen zijn leuk. Mensen zijn in staat tot veel ellendigheid en kwaadheid maar over het algemeen zijn ze leuk en interessant. Ik zit aan de mensenkant van het onderwijs. Uiteindelijk ben je als docent bezig met het maken van mensen.”

Het maken van mensen, wat bedoelt u daarmee?
“Ik ben ook SLB’er en het begeleiden dat ligt me wel. Het is fijn om ze iets te kunnen bijbrengen maar ook om ze op persoonlijk vlak over een drempel heen te helpen. Er zijn mensen die echt vastzitten en dan ben ik wel begaan met ze. Als docent komt er redelijk wat op je bordje en ik laat het best wel dichtbij komen. Maar er is ook een moment dat je het los moet laten, en moet accepteren dat jij niet degene bent die hem overeind kan houden. Soms zit een student niet op de goede plek en dan hebben ze het gevoel dat ze falen, maar dan zeg ik ze: nu is er ruimte voor iets nieuws.”

Wist u altijd al dat u docent wilde worden?
“Nee, ik dacht dat ik natuurkundige wilde worden. Mijn vader was scheikundige, dus ik dacht: dan word ik natuurkundige. Daar was ik op school vrij goed in. Ik was vooral gegrepen door de bewegingen van water en lucht. Toch koos ik voor de studie Geschiedenis. Tijdens mijn studietijd kwam ik toevallig in een Archeologie-college terecht. Dat was helemaal geen boeiend verhaal, maar heeft me toch overgehaald om Archeologie te studeren. In die tijd was een tweede studie gratis aan de UvA. Daar kan je je nu niks bij voorstellen. Archeologie ligt eigenlijk tussen Geschiedenis en Natuurkunde in. Nu denk ik wel eens terug aan dat ik als 8-jarige al pijpensteeltjes verzamelde. Toevallig of instinct?”

Hoe zou u de gemiddelde archeoloog(student) omschrijven?
“Veel archeologie-studenten beginnen als introvert, maar zodra ze doorhebben dat ze op de juiste plek zitten verandert dit. Ik denk dat archeologen de neiging hebben om romantisch in het leven te staan. Je kiest voor je passie. Op verjaardagen hoor ik vaak: ga met Mark praten, hij is archeoloog.

Je bent wel deel van de maatschappij, maar je bent toch iets aan het doen wat ‘anders’ is.”