justitia

Examencommissie FEM liet toets mogelijk frauderende student onderzoeken door Nationaal Forensisch Onderzoeksbureau

Een laatstejaars van de academie Financiën Economie en Management (FEM, nu SFIB) bracht een toets zelf mee van huis. Hij en een studievriend hadden vooraf inzage gehad in die toets. Daar is het college van beroep voor de examens (Cobex) van overtuigd, blijkt uit twee uitspraken van dat college. Uit een van de uitspraken wordt duidelijk hoe diepgaand het onderzoek was dat de examencommissie van FEM deed; daarvoor werd zelfs het gezaghebbende Nationaal Forensisch Onderzoeksbureau ingeschakeld.

Dat Nationaal Forensisch Onderzoeksbureau (NFO) werkt normaal vaak voor advocatenkantoren, rechtbanken en recherchebureaus. In dit geval deed het voor Saxion onderzoek naar de ‘echtheid’ van een ingeleverde toets van een student van de academie FEM.

De betreffende student en een studiemaatje tekenden bij het Cobex beroep aan tegen de straffen die de examencommissie van hun opleiding hen eerder oplegde. De twee liepen in de smiezen, nadat op Saxion bekend werd dat er diefstal van toetsvragen was vastgesteld. ‘Om de kwaliteit van toetsvragen en rechtmatigheid van toetsen’ te borgen, stelde de examencommissie van FEM een onderzoek in. Een vermoeden van fraude ontstond, nadat de toets van de betreffende student dubbelzijdig bleek geprint, terwijl alle andere ingeleverde versies van die toets enkelzijdig waren geprint. Ook zat er bijvoorbeeld een ander nietje in.

De examencommissie schakelde daarop het NFO in. Die nam de ingeleverde toets nader onder de loep, en stelde vast dat ook de leestekens op de door de student ingeleverde toets afweken. Het concludeerde dat de toets ‘met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid’ geprint is op een andere printer dan de andere toetsen die werden ingeleverd.

Zelf meegenomen

De student zelf had tijdens de zitting van de zaak geen verklaring voor die verschillen. Hij betoogt onschuldig te zijn, maar dat is volgens het Cobex in tegenspraak met de conclusies van het NFO en de procedure bij het aanleveren, uitreiken en inleveren van de toets. Dat concludeert daarom dat de ingeleverde toets niet uitgereikt kan zijn door de surveillant en dus door de student zelf meegenomen moet zijn.

Daarnaast stelde de examencommissie vast dat de antwoorden van deze student en die van een studievriend wel erg op elkaar leken. Ze maakten in bepaalde vragen zelfs dezelfde spelfouten. Dat was niet het geval bij de toetsen van andere leerlingen. De studenten hielden het erop dat ze dezelfde samenvattingen hadden gebruikt, en samen gestudeerd hadden.

Niet overtuigend

Die uitleg achtte het Cobex ‘niet overtuigend’: de overlap zat volgens het Cobex ook in de antwoorden op toepassingsvragen, en het samen studeren geeft volgens het orgaan ook geen verklaring voor de spelfouten. Bovendien verschilden de verklaringen van de studenten; de ene student zei de samenvattingen samen gemaakt te hebben, de andere gaf aan ze van het internet gehaald te hebben. Het Cobex is van mening dat dus ook de studievriend vooraf inzage gehad moeten hebben gehad in de toets.

De student die de toets van huis meegebracht zou hebben, werd door de examencommissie een heel jaar uitgesloten van toetsdeelname, zijn vriend van de volgende toetskans. Die straffen blijven in stand, omdat het Cobex in beide zaken het beroep van de studenten ongegrond verklaart. Helemaal gedaan is de kwestie daarmee nog niet; de studenten kunnen nog beroep instellen bij een onafhankelijk rechtscollege, het college van beroep voor het hoger onderwijs (CBHO).

Oneens met de examencommissie, en dan?

Wie het niet eens is met de beslissing van de examencommissie van zijn opleiding, kan daarover binnen zes weken in beroep bij het College van Beroep voor de examens (Cobex). Ook tegen een beslissing van een docent/examinator of een directeur staat de mogelijkheid van beroep bij het Cobex open. Wanneer je het niet eens zou zijn met de uitspraak van het Cobex, dan kun je tegen die uitspraak weer in beroep bij het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO) in Den Haag.

Bas3

Bas Klaassen