Speciaal traject voor twijfelaars: ‘Twijfel is geen ziekte’

Ik weet eigenlijk niet zo goed wat ik echt wil, zegt Wout Rake (21). Eigenlijk wilde hij zijn hele leven al voor defensie werken. Dát was zijn droombaan. Chronische rugklachten steken daar een stokje voor. En ook de politie-academie is lastig. Nu studeert hij Facility Management. “Maar eigenlijk zit ik nu in een tussenjaar.” Wat wil ik eigenlijk, die vraag hoort hij ook heel vaak van medestudenten. “Maar ik merk dat daar heel weinig hulp bij is.”

Rake is een van de eerste deelnemers van KANS, zoals het nieuwe traject heet. Zijn bevindingen sluiten aan bij de woorden van projectleider Aldo van Duivenboden, van de OnderwijsInnovatie Hub die het traject ontwikkelde. “Op twijfel zit een enorm stigma, er zit vaak ook faalangst onder van studenten. Wij zien dat anders: twijfel is een kans en zeker niet iets negatiefs. Het onderwijs zou veel meer ruimte moeten bieden aan twijfelaars.”

Juist onderzoeken

Twijfel is volgens hem een manier om dichter bij je doel te komen. Juist door tijd en aandacht aan die twijfel te besteden. “In dit traject willen we laten onderzoeken wat de oorzaak van de twijfel is, en ze laten kijken; waar zit jouw niet twijfel? Waar zit jouw kwaliteit? Daarbij willen we ook meegeven; elke keus die je onderbouwd maakt is de goede keus. Elke poging is lerenswaardig.”

In eerste instantie begint KANS met een kleine groep eerstejaars, maar het is de bedoeling dat dat er daarna snel meer worden, en ook van andere leerjaren. Binnen het nieuwe traject gaan studenten in een groep van maximaal tien, tien weken aan de slag, onder leiding van ervaren coaches. De groep is klein, zodat de studenten van elkaar kunnen leren, zegt Van Duivenboden.

Deze week is de eerste groep begonnen, in februari en april gaan nieuwe groepen van start. Er zijn geen kosten aan verbonden, studenten die al zijn uitgeschreven kunnen ook meedoen. De financiering komt uit de NPO-gelden. Van Duivenboden: “Het is geslaagd als de student het gevoel heeft dat hij er iets aan heeft gehad. Niet uit angst, maar in positieve zin.”

Klem

Het traject is zeker niet alleen voor twijfelende studenten die al klem zitten. “Nu krijgen we de aanmeldingen nog vooral via de decanen en studentpsycholoog, maar straks hopelijk net zo goed van docenten en slb’ers.”

Het project staat niet op zich, maar maakt onderdeel van een veel groter onderzoek, waarin gewerkt wordt aan een nieuw onderwijsmodel. Daarin verbinden studenten hun eigen identiteit en doelen te verbinden aan maatschappelijke uitdagingen. Dat stelt studenten volgens de aanvragers in staat om hun autonome motivatie te ontdekken en te ontwikkelen in de maatschappij. “Als studenten zelf kunnen kiezen dat ze bijvoorbeeld kunnen bijdrage aan de strijd tegen armoede in Enschede, dan zijn ze veel gemotiveerder. Mensen die zelfbewust zijn en iets willen.

Niet gehoord

Van Duivenboden: “Nu hebben studenten onvoldoende stem of worden ze niet gehoord. De student moet nu voldoen aan het systeem, maar het systeem moet voldoen aan de student en wat die kan bijdragen aan de maatschappij. Het onderwijs moet van gestandaardiseerde massaproductie naar individueel maatwerk. We willen naast het oude iets nieuws zetten.”

En Wout Rake? Die hoopt vooral te ontdekken wat er nog meer in het vat zit voor hem, zoals hij hetzelf noemt. “Misschien is dat wel iets waar ik in eerste instantie nooit aan dacht, zoals Social Work. Maar ik ben vooral heel blij dat ik nu met deze vraag bezig kan.”